سیاه، سفید، خاکسترى
روش جداسازى صفحات ممنوعه از غیرممنوعه بر اساس تقسیم‌بندى صفحات مشاهده شده، در سه دسته سیاه، سفید و خاکسترى انجام مى‌شود. به گفته مدیر عامل: «آن دسته از صفحات که روبات تشخیص دهد قطعا باید فیلتر شوند در لیست سیاه قرار مى‌گیرند. صفحاتى که مشکل خاصى ندارند هم صفحات لیست سفید محسوب مى‌شوند. اما ممکن است وضعیت برخى صفحات در نگاه اول مشخص نباشد. مثلا روبات، یک کلمه سکس در سایت دیده است، اما مشخص نیست سایت مستهجن است یا نه. این سایت‌ها در بخش خاکسترى قرار مى‌گیرند».در سیستم جدید، وظیفه تعیین وضعیت این لیست خاکسترى بر عهده یک گروه از نیروى انسانى متشکل از جامعه‌شناس، روانشناس، پزشک و روحانى آشنا با حقوق است. مدیر عامل، توضیحاتش را اینطور ادامه مى‌دهد: «این تیم علاوه بر تصمیم‌گیرى در مورد لیست خاکسترى، به شکایات راجع به لیست سیاه‌ و سایت‌هایى که به اشتباه مسدود شده‌اند و یا به اشتباه مسدود نشده‌اند رسیدگى مى‌کند.» به گفته او، کارشناسان بعد از بررسى، لیست خاکسترى را به دو قمست «سیاه» یا «سفید» تقسیم مى‌کنند. بعد از ۶ ماه هم کل سیاه و سفید دوباره چک مى‌شود که اگر تغییر مالکیت دامنه پیش آمده بود مشکلى به وجود نیاید و اشتباهى رخ ندهد.مسئولین دلتا گلوبال معتقدند با راه‌اندازى سیستم جدید، اعتراضات مردم در مورد اشتباهات فیلترینگ بسیار کاهش خواهد یافت.

مقابله با فیلترشکن‌ها
رئیس هیئت مدیره شرکت وعده مى‌دهد که سیستم جدید، فیلترشکن‌ها را در مدت کوتاهى بین چند روز شناسایى و مسدود خواهد کرد. در واقع سیستم از طریق مشاهده مجدد صفحات دیده شده مى‌تواند فیلترشکن‌هایى که به تازگى راه‌اندازى مى‌شوند را به راحتى شناسایى کند.

مقایسه با سیستم‌هاى خارجى
«سیستم ما در کنار اسمارت‌فیلتر و وب‌واشر آزمایش شد و نقایص آنها را نشان داد. ظرف 7 روز ما 250 هزار سایت دیدیم که کاربرها دیده بودند و سیستم ما تشخیص داده بود که اینها مشکل دارند. سیستم بصورت قطعى گفته بود ۲۵هزارتاى آنها باید بسته شود که تست کردیم و درست بود و چند صدهزارتاى دیگر هم باید چک مى‌شدند.» این توضیحات را مدیر عامل شرکت در مورد مقایسه سیستم جدید با نمونه‌هاى خارجى مى‌گوید. او در مورد مزیت دیگر سیستم اینطور توضیح مى‌دهد: «سیستم ما حسن بارزى که نسبت به بقیه دیتابیس‌هاى دنیا دارد این است که این دیتابیس نیست. در دنیا همه دیتابیس مى‌فروشند، اما این «سیستم تولید دیتابیس» است. اگر الان قرارداد شرکت دیتا با وب‌واشر تمام شود، آنها دسترسى به دیتابیس ندارند و در واقع با اتمام قرارداد، نمى‌توانند دیتابیس را بروز کنند و به شکل کامل از محصول استفاده نمایند. اما دیتابیس ما منبع‌باز است و حتى مى‌توان دیتابیس را بطور مستقل فروخت».

خصوصیات سیستم جدید
مدیر عامل دلتاگلوبال در مورد دیگر ویژگى‌هاى سیستم جدید هم توضیحاتى مى‌دهد: «سیستم فیلتر طراحى شده در کشور، این قابلیت را دارد که بر حسب آى‌پى‌ مقصد مورد استفاده، اینترنت را با سطح خاصى از فیلترینگ در اختیار کاربر قرار دهد. مثلا بدیهى است که فیلتر در یک نشریه باید کمتر از یک مدرسه باشد. در یک نشریه مى‌توان دسترسى به برخى سایت‌هایى که براى عموم ممنوع است را آزاد گذاشت، در حالى که در مدرسه حتى باید صفحات مربوط به بازى و گزارش فوتبال را هم بست. یا مثلا در دانشگاه و در سالنى که در آن دانشجویان دکترى مى‌نشینند و یا حوزه علمیه، نباید فیلترینگ اعمال شود. سیستم فیلترى که در ایران طراحى شده این امکان براى آن وجود دارد. این کار به وسیله تعریف دسته‌بندى‌هاى متفاوت در سیستم جدید امکان‌پذیر مى‌شود.» به گفته رئیس هیئت مدیره شرکت، سیستم طراحى شده بوسیله دلتاگلوبال، توانایى دسته‌بندى محتوایى صفحات اینترنت را دارد.براى اعمال فیلترینگ متفاوت بر اساس آى‌پى مقصد هم از این دسته‌بندى‌ها استفاده مى‌شود. مثلا چند دسته از موضوعات براى همه کاربران فیلتر مى‌شوند و براى هر دسته خاص، فیلترهاى خاص دیگرى هم مى توان اعمال کرد. مثلا دسته‌اى بنام بازى تعریف کرد که مشاهده لیست صفحات موجود در این دسته در مدارس ممکن نباشد. به این ترتیب مى‌توان در ادارات و شرکت‌ها جلوى استفاده نامربوط از اینترنت در ساعات ادارى را گرفت. استفاده نامربوط از اینترنت در ساعات ادارى توسط کارمندان در سال‌هاى اخیر ضرر و زیان بسیارى را متوجه کشور کرده است و با استفاده از سیستم جدید مى‌توان در ساعات ادارى، دسترسى به اینترنت در هر شرکت یا اداره را فقط در مورد دسته‌بندى مرتبط آزاد گذاشت.
به گفته رئیس هیئت مدیره دلتاگلوبال، در مرحله اول اجراى این سیستم، مشاهده صفحات هفت دسته بطور مشترک براى همه کاربران ممنوع خواهد بود که این دسته‌بندى‌ها عبارتند از: قمار، سکس، خشونت، تجارت کثیف، پولشویى، قاچاق مواد مخدر، سایت‌هاى ترویج خودکشی. -  منبع: آی تی ایران  - متن کامل این گزارش را مى‌توانید در شماره آذر ماه ماهنامه دنیاى کامپیوتر و ارتباطات(شماره 39 (بخوانید.

¤ نویسنده:احمد صابری